Tavuk cinsleri, oldukça fazla cinse sahip olan bir kümes hayvanıdır. Lohman, Pleymut, Ataks, Ligorin en çok yumurtlayan tavuklar olarak bilinmektedir. Tavuk yetiştirmek için ilk olarak sağlıklı ortamın hazırlanması gerekir. Büyük çiftliklerde yaz aylarında yaklaşık sıcaklığın 25 derecenin altında, kışın ise 15-18 derece arasında olması gerekir.
Tavukların kaldığı ortamın aydınlatılması da oldukça önemlidir. Barınaklarda yetiştirilen tavuklar içinse en önemli ayrıntı ortamın hijyen kurallarına uygun olmasıdır. Tavuklar mümkün olduğunca otluğa çıkarılmalı ve su ihtiyacı karşılanmalıdır.
Tavuk cinsleri
Serama tavuğu: Serama tavuğu dünyanın en ufak tavuk cinsi olarak bilinmektedir. Kuyruk tüyleri dikey, tüy dikeylerine yakın kanatları ve öne çıkmış göğüsleriyle diğer cinslerden ayırt edilir. Tavuğun yumurtası da tıpkı kendi gibi oldukça ufaktır. Bu cins tavuğun Malezya kökenli olduğu düşünülmektedir. Fakat hangi cins tavuklarla birleştirilerek çoğaltıldığı kesin olarak bilinmemektedir. Hafif bir yapıya sahip olan Serama tavuğunun nesli tüketmek üzere olduğu düşünülmektedir. Ağırlığı yaklaşık 150-155 gramdır. Horozların ağırlığı ise 185-190 gram kadardır. Bu tavuklardan elde edilen 5 yumurta ancak normal 1 yumurtaya denk gelmektedir. Bu nedenle de üreticilerden çok tavuk beslemekten zevk alan kişiler tarafından yetiştirilmektedir. Daha çok süs tavuğu olarak bakılır.
Araucanas tavuğu: İki farklı ırkın birleştirilmesiyle elde edilen bir tavuk cinsidir.
Güney Amerika kökenli olduğu bilinmektedir. Yumurtası yeşil tonlarında olur. Türkiye'de bu tavuktan elde edilen bir tane tavuk yaklaşık 7,5-8 liraya satılmaktadır. Araucanas tavuğu yılda ortalama olarak 150-170 arasında yumurta verir. Bu tavuk cinslerinden aynı çiftliklerde aynı renk horoz ve tavuk çiftleştirilse bile farklı renklerde civcivler alınabilir. Bu tavuk cinsinin ufak ve orta boy olarak iki cinsi vardır. Her iki cinste oldukça hareketli bir yapıya sahiptir. Daha çok süs tavuğu olarak yetiştirilmektedir.
Broiler etlik tavuğu: Soyları yaklaşık olarak 1930 yıllarına dayanmaktadır. Gelişimleri oldukça hızlıdır. Bu nedenle de yetiştiriciler tarafından sıkça tercih edilmektedir. Yumurtadan çıktıktan 45-50 gün sonra kesim için hazır hale gelen bir tavuk cinsidir. Beslenmeleri için antibiyotik kullanıldığı bilinmektedir. Kesim ağırlıkları ise 1800-2500 gram arasında değişir. Her yaştan insanın tüketebileceği mükemmel bir protein kaynağıdır.
Sussex tavuğu: İbikleri düz, kuyrukları orta ve boy olarak çok uzun değildirler. Oldukça atik, hareketli, uysaldırlar ve diğer tavuk cinsleriyle iyi geçinirler. Hiçbir suni aydınlatma kullanılmadan tamamen doğal mevsiminde yetiştirildiğinde yılda yaklaşık 180-200 adet yumurta verir. Yetiştiriciliği hobi amacıyla ya da köy hayatında gerçekleştirilmektedir.
Lohman Brown tavuğu: Dünyaca kabul gören en verimli ve ticari değeri en yüksek olan tavuk cinsinin başında gelir. Salma tavukçulukta dünya genelinde en çok tercihe dilen tavuktur. Endüstriyel bir cins olduğundan ilk günden itibaren yumurtaya giriş zamanına kadar iyi bir teknik ve tecrübeyle yetiştirilmelidir. Yaklaşık olarak 18-20. Haftalarında ilk yumurtasını verir. Yıllık yaklaşık 320-340 arasında yumurta alınabilir. Yumurtaların ağırlığı yaklaşık 65 gr olur. Yumurta rengi ise kahverengi tonlarındadır. Tavuğun ağırlığı 18 haftasında 1500 gr, 80. Haftasında ise 2000 gram kadardır.
Ataks yarka: bu tavuk cinsi Türkiye'de ilk yerli cinstir. Bütün iklim şartlarına karşı uyumlu ve son derece dayanıklıdır. 18-21. Haftalarda ilk yumurtasını verir. Ortalama olarak 1300-1400 gram ağırlığında olur. Yumurtasının renginden dolayı organik satışta birinci sıradadır. Krem- bej arasında bir renk olan yumurtası köy yumurtalarını anımsatır.
Pleymut tavuğu: En önemli özellikleri her hava koşulunda ve bakımsız kümeslerde bile yumurta vermeleridir. Ev artıklarıyla bile rahatlıkla besin ihtiyaçlarını karşılayabilecek özelliktedirler. Bakımsız kümeslerde bile hastalıklara karşı dayanıklıdırlar. Yaklaşık 20-22 haftasında ilk yumurtasını verirler. Yıllık ortalama 230-250 adet yumurta elde edilebilir. 1 yumurtanın ağırlığı 65-67 gram kadardır. Ağırlıkları ilk 18. Haftada 1800 gram, 80. Haftada ise 2600 gramdır.
